KILIMO BIASHARA CHA MBOGA MATUMAINI MAPYA KWA VIJANA WA KIJIJINI - 2

 

Na Dinna Maningo, Tarime

VIKUNDI vya Vijana katika kijiji cha Matongo  Kata ya Matongo - Nyamongo wilaya ya Tarime mkoani Mara,vilivyoanzishwa kwa ajili ya Kilimo Biashara vimekuwa na nia ya dhati katika kilimo kutokana na juhudi za vijana ambazo wamezionesha kwenye uandaaji wa shamba kwa kushirikiana pamoja kuhakikisha wanatimiza ndoto yao ya kujiinua kiuchumi.

 

Wanakikundi wanasema baada ya kujiunga na kilimo biashara wamepata elimu ya kilimo cha kisasa ambayo hawajawahi kuipata,wengine wanasema kuwa kupitia mradi huo wamefika Arusha mkoa ambao hawajawahi kufika tangu wazaliwe hivyo mradi umewezesha wao kutalii katika mkoa huo.

 

Mwanakikundi wa senta shule Mseti Mwita anasema "Nina wake wawili na watoto sita nafurahi kuwa miongoni mwa wakulima wa kilimo biashara ndio mara yangu ya kwanza kujihusisha na kilimo cha mboga cha umwagiliaji nimepata elimu ya kilimo biashara.

" Kingine kizuri zaidi tangu nizaliwe sijawahi kufika Arusha lakini kupitia mradi huu nimefika kwa kugharamiwa gharama zote na mgodi nimejifunza mengi kuhusu kilimo ni wajibu wangu kuhakikisha elimu niliyoipata itanisaidia kakua kiuchumi kupitia kilimo biashara " anasema Mseti.

Katibu wa kikundi cha Masangora Lameck Chacha mwenye mke na watoto sita anasema " Nilikuwa sijui kilimo biashara ni nini,watu wa mahusiano wa mgodini na serikali walitupatia elimu kisha tukapelekwa Arusha kujifunza kwa wakulima wenzetu kilimo biashara,nashukuru nimepata elimu na nimefika mkoa ambao sijawahi kufika,tulipokuwa shule tuliambiwa mali utaipata shambani matarajio yangu ni kuona kilimo hiki kinakuwa tija kwa vijana wa kijijini "anasema Lameck.

Katibu wa kikundi cha Kegonga B Julius Ntakamazi anasema " Tunashirikiana bila shida tulienda Arusha tukajifunza kupanda mbegu,kutawanya,kupanda na kukuza tunawashukuru wataalam walitupatia elimu ya kilimo bora cha kisasa tuna hakika kupitia kilimo hiki tutajiongezea kipato"anasema Ntakamazi.

Mwanakikundi Julius Ntakamazi akiwa sambani akilima

 

Sadock Maningo ni mlezi wa kikundi cha Kegonga B anaishukuru serikali ya kijiji chini ya Mwenyekiti wa Kijiji hicho Daud Itembe kwa kujenga mahusiano mazuri na mgodi wa North Mara ambao umewafadhili vijana katika kilimo biashara.

Anasema kuwa wananchi wa kijiji cha Matongo mashamba yao yapo kando kando ya mto Mara,msimu wa mvua mto hufurika na kuharibu mazao hivyo anategemea kupata mafanikio kupitia kilimo biashara kwakuwa eneo lililotengwa ni rafiki kwa kilimo cha mboga.

"Tunaushukuru uongozi wa kijiji kwa kutoa ekali 10 kuwapa vijana na mgodi umeviwezesha vikundi miundombinu ya kilimo kwa kutoa vifaa vya kitaalam kufanikisha kilimo biashara,kule tunakolima karibu na mto Mara udongo ni wa kichanga mvua ikinyesha kidogo mazao yanakauka,mvua ikiwa nyingi yanatokea mafuriko mazao yanasombwa na maji.

" Tunalima mazao kizamani kwa kurusharusha mahindi shambani tukivuna mazao ni kidogo kwasababu hatulimi kitaalam,ila kupitia kilimo biashara nimejifunza namna ya kuandaa matuta,namna ya kutumia kamba kunyoosha matuta,kuacha njia ya kupita kati ya tuta na tuta ambayo hata kweye mavuno pikipiki au bajaji itapita shambani kubea mazao,elimu ambayo nilikuwa sina" anasema.

Sadock anasema kuwa kilimo biashara kitasaidia kupunguza matukio ya uvamizi ndani ya mgodi "huu mradi ni wa majaribio wameanza na vijana 100, mgodi umeokoa vijana 100 ambao hawawezi kwenda tena kuingia mgodini kuchukua mawe ya dhahabu.

"Muda mwingi watakuwa shambani zile fikra za kuona kuwa ili upate pesa mpaka uingie mgodini zimeondoka kwakuwa vijana wametambua fursa nzuri ambayo hawakuhifahamu ya kilimo biashara,vijana wa Matongo wamepata bahati.

Anaongeza "Umefika hapa umeona wakulima wanakula chakula hawajanunua kwa pesa yao wamegharamiwa na mgodi, wameandaa shamba, mambo ya kitaalam wanaelekezwa na wataalam wetu wa halmashauri ambao nao wamejitahidi kuhakikisha vijana wanaona uthamani wa kilimo hiki"anasema Sadock.

Mwenyekiti wa Jumuiya ya Vikundi 10 vya Kilimo Biashara Marwa Mkeba ambaye ni mwanakikundi cha Kemagutu  anasema kuwa vikundi vina jumla ya vijana 100 kati yao wanawake ni 13 waliojiunga na kilimo hicho na kila kikundi kimeandaa shamba kwaajili ya kuotesha mbegu za mboga zitakazo tawanywa shambani.

 Marwa Mkeba Mwenyekiti wa Jumuiya ya Vikundi 10 vya Kilimo Biashara

Mkeba anasema kuwa vikundi vyote vimekuwa na mwitikio wanaendelea na shughuli za shamba kwa kufuata maelekezo ya wataalam hatua kwa hatua,lengo ni kusaidia vijana kubadilika kifikra wasiende kuvamia mgodi bali wajishughulishe na kilimo cha biashara

"Tunaishukuru Halmashauri ya wilaya ya Tarime kupitia Idara ya Kilimo kwa elimu wanayotupatia ya kilimo bora,tunaushukuru uongozi wa mgodi kwa kutuwezesha tunauomba usituache waendelee kutushika mkono wawe walezi wetu ili tufikie lengo la kujikwamua kiuchumi"anasema Mkeba.

Mwenyekiti wa Kijiji cha Matongo Daud Itembe anasema kuwa sababu ya mradi huo kuanzishwa kijijini ni kuwasaidia vijana wasiinge mgodini kitendo ambacho kilivunja mahusiano kati ya kijiji na mgodi pindi vijana walipokamatwa kwa kuingia mgodini kuchukua mawe yenye dhahabu.

                                                                                              Mwenyekiti wa Kijiji Cha Matongo Daud Itembe 

 

"Tuliongea na uongozi wa mgodi tufanye nini ili vijana wasiweze kuingia mgodini nikawaambia kijiji kina ardhi ya kutosha vijana wawekeze kwenye kilimo,baada ya kupata mradi tuliitisha mkutano wa kijiji tukawaeleza kusudio,tukawaunganisha vijana wa kike na kiume na watu wazima kama walezi wao kwenye vikundi,tuliomba vijana ambao hawafanyi kazi mgodini ndio wajiunge kwenye mradi.

"Kijiji kina vitongoji tisa kila kitongoji kilileta watu 15 wakachunjwa kwenye mkutano wakapatikana watu kumi kwa kila kikundi,hatukubagua mtu kujiunga wala kuangalia anatoka chama gani cha siasa, watu walichaguliwa kwenye mkutano wa hadhara wakawa wanataja huyu anaweza huyu hapana na vitongoji ndio vilikuwa vinapitisha watu.

Anasema kuwa baada ya watu kuchaguliwa kupitia mkutano wa hadhara walipata elimu ya kilimo biashara ambapo kila kikundi kilitoa viongozi wawili ambao walipelekwa mafunzo mkoani Arusha.

"Na mimi nilienda nikashiriki mafunzo ni mradi wa kisasa tuliona watu wana maeneo madogo ya kilimo lakini wanapata mazao mengi, bahati nzuri mgodi umetangaza ajira kuajiri afisa kilimo ili kusimamia wanakikundi kwa ukaribu,mradi huu ukikamilika miradi mingine itaibuliwa mgodi utatoa fedha za kuendesha miradi,soko lipo wateja ni mgodi na tutatafuta masoko mengine "anasema Daud.

Swai Godwin ni Afisa Kilimo kata ya Matongo anasema kuwa lengo la kuanzishwa mradi huo ni kuwawezesha vijana hao kubadilisha mawazo na fikra  kwamba pesa si mpaka uipate kwenye Dhahabu inapatikana na kwenye kilimo.

Afisa Kilimo Kata ya Matongo Swai Godwin

"Kikundi kina vijana 100 sasa hivi kinachofanyika ni uaandaji wa shamba darasa kisha zinapandwa mbegu,mgodi ulisema utaleta mbegu za mboga za nyanya,kabeji na zinginezo zitakazopandwa kwenye shamba,hawa vijana watazalisha kila kitakachozalishwa mgodi utanunua  kitakachobaki soko litatafutwa ,serikali ya kijiji imetoa eneo na nguvu kazi za vijana,halmashauri imetoa wataalam na mgodi unatoa miundombinu  yote katika kilimo hicho.

"Hii mipira unayoiona imeandaliwa na mgodi kwa ajili ya umwagiliaji shamba kwa njia ya matone,kazi ya mpira ni kutoa maji kwa kila mmea,ekari moja inakuwa na matuta 62 maji yatatoka mtoni takribani mita 400 yatavutwa yaingie kwenye bwawa la kutunza maji lenye urefu wa mita 25 upana 15,kina mita 2,hayo maji yatakayovutwa kutoka kwenye mto kuja kwenye bwawa yatachujwa mchanga wakati yanatoka bwawani kuingia kwenye mipira yatakuwa yanachujwa tope "anasema Swai.

Swai anasema kuwa mfumo huo ni mzuri kwa kilimo hususani vitunguu ambavyo vinahitaji maji wakati wote anawaomba wana kikundi kutumia vyema fursa hiyo yenye utajiri ili waondokane na umaskini huku akiwahakikisha kuwa soko lipo wajitahidi katika kilimo hicho.

Kituo cha Utafiti na Mafunzo ya Mboga na Matunda (HORTI-TENGERU) kilichopo mkoani Arusha,mwaka 2018 kilitoa Mwongozo kwa Wakulima na Maafisa Ugani wa utayalishaji wa kitalu bora cha mbogamboga,kuhamisha miche toka kwenye Kitalu,Uvunaji na Uhifadhi.

Kwa mujibu wa Mwongozo huo umeeleza kuwa,Mboga za majani ni sehemu muhimu katika mlo wa mwanadamu,mboga hutoa virutubisho muhimu kama vile protini,vitamini,na madini ambayo ni muhimu katika mwili wa mwanadamu kwa afya bora.

Ulaji wa mbogamboga katika nchi nyingi za Afrika zilizo chini ya jangwa la sahara ikiwemo Tanzania,upo chini ya kiwango kinachoshauriwa na Shirika la Chakula la Umoja wa Mataifa (FAO),hivyo basi uzalishaji wa miche bora kitaluni na utunzaji wa miche bustanini/shambani kwa kutumia mbinu za kisasa ni msingi muhimu katika kuboresha upatikanaji na ulaji wa mboga kwa kaya na jamii kwa ujumla.

...............Itaendelea