KIONGOZI WA WAASI NA USHIRIKI WAKE MACHAFUKO YA RWANDA NA DRC

 

Maelezo ya picha,

Maelezo kuhusu taarifa

• Author,J JAMHURI ya Kidemokrasia ya Congo imekwama vitani, wanamgambo wa kundi la M23 limekuwa vitani dhidi ya jeshi la kitaifa na kudhibiti sehemu muhimu zote kwa mkoa wa mashariki.

Katika kipindi cha wiki chache tu, idadi kubwa ya watu wameuawa na vita vilevile vimechangia vita vya maneno kati ya Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo na jirani yake, Rwanda.

Basi, jinsi gani Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo, nchi kubwa zaidi kusini mwa jangwa la Sahara imefika hapa?

Asili ya mzozo huu inaweza kueleweka kupitia hadithi ya mtu mmoja, kiongozi wa M23, Sultani Makenga, ambaye amekuwa akihusishwa na mashtaka mashtaka mbalimbali ya uhalifu wa kivita.

Lakini Kabila alishindwa kuzuia wanamgambo hao kujiandaa na pia alianza kuwafukuza wanajeshi wa Rwanda.

Matokeo yake, Rwanda ilivamia DRC mwaka 1998. Wakati Makenga alipotolewa jela, aliteuliwa kuwa kamanda kwenye mstari wa mbele akiwa na kikundi cha waasi kilichoungwa mkono na Rwanda.

Chanzo cha picha,AFP

Maelezo ya picha,Vurugu za hivi karibuni katika harakati za kuelekea Goma na ndani ya jiji lenyewe inaripotiwa kuwa zimesababisha vifo vya maelfu ya watu ndani ya wiki mbili tu.

Kwa miaka mingi, alijijengea sifa ya kuwa na mikakati ya hali ya juu na mtaalamu katika kuongoza vikundi vikubwa vya wanajeshi vitani.

Baada ya wanajeshi wa Rwanda kuvuka mpaka na kuingia DRC, kulikuwa na ongezeko la ubaguzi dhidi ya jamii ya Tutsi. Kabila alidai kuwa Tutsi walikuwa wakiunga mkono uvamizi huo, huku maafisa wengine wakichochea umma kushambulia wanajamii wa kabila hilo.

Makenga, akiwa bado DRC, alimtuhumu kiongozi wa Congo kwa kumtenga miongoni mwa wapiganaji wa Kitutsi, akisema: "Kabila alikuwa mwanasiasa, lakini mimi siyo. Mimi ni askari, na lugha ninayojua ni ya bunduki."

Nchi kadhaa jirani zilikuwa zimejumuishwa katika mzozo huo na kikosi kikubwa cha jeshi la Umoja wa Mataifa kilitumwa kujaribu kudumisha utulivu.

Zaidi ya watu milioni tano wanadhaniwa kufa katika vita na athari yake, wengi kutokana na njaa au magonjwa.

Vita rasmi vilimalizika mwaka 2003 lakini Makenga aliendelea kutumika katika vikundi vya silaha vinavyopingana na serikali ya Congo.

Katika mchakato wa urejeshaji amani, waasi wa Tutsi kama Makenga mwishowe walijumuishwa katika jeshi la serikali ya Congo, katika mchakato uitwao "mixage".

Lakini upepo wa kisiasa nchini DRC unabadilika kila wakati, Makenga alikimbia hatimaye kutoka jeshi na kujiunga na uasi wa M23 ulioendelea kutokea.

M23 ilizidi kuwa na shughuli nyingi mashariki mwa DRC, wakisema kwamba wanapigana kulinda haki za Watutsi, na kwamba serikali ilikuwa imeshindwa kutekeleza makubaliano ya amani yaliyosainiwa mwaka 2009.

Makenga alipewa cheo cha jenerali wa M23, kisha muda si mrefu, nafasi ya juu zaidi.

Mnamo Novemba 2012 aliongoza waasi katika mapinduzi makali, ambapo waliteka mji wa Goma, jiji kubwa la mashariki lenye idadi ya watu zaidi ya milioni moja.

DRC na Umoja wa Mataifa waliilaumu serikali ya Rwanda inayotawaliwa na Tutsi kwa kuunga mkono M23, tuhuma ambazo Kigali imekuwa ikikanusha mara kwa mara.

Lakini hivi karibuni, majibu rasmi yamebadilika, na wasemaji wa serikali wakisema kuwa vita karibu na mpaka wao ni tishio la usalama.

Mwaka 2012, Makenga na wengine katika M23 walikuwa wakikabiliwa na tuhuma kubwa za uhalifu wa kivita.

Marekani iliwekea vikwazo, ikisema kwamba alihusika katika "kuajiri watoto kama wanajeshi, na kampeni za ukatili dhidi ya raia." Makenga alisema tuhuma kwamba M23 ilitumia watoto kama wanajeshi "hazikuwa na msingi".

Umoja wa Mataifa nao ulisema kwamba alifanya, na anahusika katika vitendo kama vile mauaji na kusababisha ulemavu, ukatili wa kijinsia na utekaji.

Chanzo : BBC